Του Αριστείδη Ρούνη*
Εισαγωγή
Όπως αναφέρθηκε σε σχετικό άρθρο στην ιστοσελίδα μας, το οποίο μπορείτε να δείτε εδώ
https://greekhumans.com/pws-orizetai-h-dhmosia-istoria/
«Δημόσια Ιστορία» (Public History στην αγγλική γλώσσα) είναι η μελέτη των τρόπων με τους οποίους το παρελθόν ανασυγκροτείται, διαχέεται και αποτυπώνεται στη δημόσια σφαίρα.[1]
Με τον όρο Δημόσια Ιστορία εννοούμε τις πολλαπλές αποτυπώσεις και χρήσεις του παρελθόντος στη δημόσια σφαίρα, την ιστορική κουλτούρα που διαμορφώνεται από μουσεία, αρχεία, μνημεία, τελετές, εκπαίδευση, μέσα μαζικής ενημέρωσης, διαδίκτυο, κινηματογράφο, τηλεόραση, κλπ. Η μελέτη αυτής της «εφαρμοσμένης» ιστορίας αποτελεί αντικείμενο της Δημόσιας Ιστορίας, ενώ σκοπός της είναι η εκπαίδευση των ανθρώπων που επιθυμούν να απασχοληθούν επαγγελματικά σε μουσεία, πολιτιστικά ιδρύματα, τοπικούς συλλόγους, εκδοτικούς οργανισμούς, στην παραγωγή ιστορικού οπτικο-ακουστικού υλικού, κλπ. Η Δημόσια Ιστορία ως επιστημονική δραστηριότητα ακολουθεί τις μεθόδους της ακαδημαϊκής Ιστορίας αλλά ταυτόχρονα απευθύνεται στο ευρύτερο κοινό.[2]
Η ακαδημαϊκή καταξίωση της Δημόσιας Ιστορίας
Η Δημόσια Ιστορία αναπτύχθηκε και καθιερώθηκε ακαδημαϊκά στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (Η.Π.Α) κατά τη δεκαετία του 1970. Σήμερα, στις Η.Π.Α, η Δημόσια Ιστορία περιλαμβάνεται ως μάθημα στα προπτυχιακά προγράμματα των τμημάτων Ιστορίας και ως αυτόνομο μεταπτυχιακό πρόγραμμα που οδηγεί σε μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης σε δεκάδες πανεπιστήμια. Επιπλέον, στις Η.Π.Α υπάρχει η αντίστοιχη ένωση NationalCouncilforPublicHistory, η οποία εκδίδει το τριμηνιαίο περιοδικό PublicHistorian. Στην Ευρώπη η Δημόσια Ιστορία έκανε την εμφάνιση της μόλις κατά την τελευταία δεκαετία, κυρίως στα μεταπτυχιακά προγράμματα αρκετών πανεπιστημίων, όπως για παράδειγμα στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου, το Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ, το Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ, το Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, το Τρίνιτυ Κόλλετζ του Δουβλίνου, το Πανεπιστήμιο της Γάνδης, κ.ά. Τέλος, εντός της τελευταίας μόλις πενταετίας αναπτύχθηκε σε διεθνές επίπεδο ιδιαίτερη κινητικότητα γύρω από το πεδίο της Δημόσιας Ιστορίας. Η κινητικότητα οδήγησε στην ίδρυση της Διεθνούς Ομοσπονδίας για τη Δημόσια Ιστορία (InternationalFederationforPublicHistory), η οποία το 2016 οργάνωσε το τρίτο διεθνές συνέδριο της στην Μπογκοτά της Κολομβίας.[3]
Σημαντική επεξήγηση
Είναι πολύ σημαντικό να επισημανθεί πως «Δημόσια Ιστορία είναι η ιστορία που παράγεται έξω από τα πανεπιστήμια, έξω από τα ερευνητικά κέντρα, εκτός των τειχών».[4]
Σχέση Ιστορίας – Δημόσιας Ιστορίας
H Ιστορία και η Δημόσια Ιστορία είναι δύο διαφορετικές προσεγγίσεις στο παρελθόν. Η επιστημονική ή ακαδημαϊκή Ιστορία στηρίζεται στην ακαδημαϊκή έρευνα, ελέγχει διαρκώς τη μέθοδό της, όπως και τη γνησιότητα και την αξιοπιστία των πηγών της. Η Δημόσια Ιστορία αναπτύσσεται ανεξάρτητα από την ακαδημαϊκή έρευνα. Πεδίο της είναι συνήθως τα τραύματα, οι διαιρεμένες και τραυματισμένες μνήμες. Θέτει ζητήματα ηθικής, παραδειγματισμού και συναισθήματος, που δεν έχουν θέση στην Ιστορία των ιστορικών. Στην παραγωγή της Δημόσιας Ιστορίας συνεισφέρουν δημοσιογράφοι, σκηνοθέτες, λογοτέχνες, υπεύθυνοι αρχείων και μουσείων, ξεναγοί του ιστορικού τουρισμού, και όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο Χ. Φλάισερ, «επιπροσθέτως, ανακατεύονται και ταχυδακτυλουργοί, τσαρλατάνοι ή αρνητές. Δηλαδή όχι μόνο ιστοριοδίφες, συγγενείς εξ αγχιστείας, ερασιτέχνες, εραστές, αλλά και βιαστές της ιστορίας».[5]
Η Δημόσια Ιστορία στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα λειτουργεί το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Π.Μ.Σ) στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο (Ε.Α.Π). Με την ολοκλήρωση του, προγράμματος οι φοιτητές και φοιτήτριες θα είναι σε θέση μεταξύ άλλων να αντιλαμβάνονται τη σημασία της δημόσιας ιστορίας ως διακριτού επιστημονικού πεδίου, να εκλαϊκεύουν την ακαδημαϊκά παραγόμενη ιστορική γνώση, να αξιοποιούν τις νέες τεχνολογίες για την παραγωγή ιστορικού υλικού και να επιμελούνται ιστορικά ντοκιμαντέρ και ιστορικές σελίδες στο διαδίκτυο.[6]
Πηγές
[1] GreekHumans, ανακτήθηκε από: https://greekhumans.com/pws-orizetai-h-dhmosia-istoria/
[2] Ε.Α.Π, ανακτήθηκε από: https://www.eap.gr/education/postgraduate/biannual/public-history/
[3] Στο ίδιο
[4] Δημόσια Ιστορία – Νέο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα ΕΑΠ, ανακτήθηκε από: https://www.youtube.com/watch?v=3x0sAbrsgSw
[5] Πατρωνίδου Δ., 2019, ανακτήθηκε από: https://ergasia-press.gr/mporei-na-gefyrothei-i-istoria-me-ti-dimosia-istoria//
[6] Ε.Α.Π, ανακτήθηκε από: https://www.eap.gr/education/postgraduate/biannual/public-history/
Πηγή εικόνας
*Βιογραφικό συντάκτη
https://greekhumans.com/general/