Αρχική » Συνέντευξη της Ελένης Χαλκιά – Πολιτιστικός Σύλλογος Αγίας Κυριακής Καστοριάς

Συνέντευξη της Ελένης Χαλκιά – Πολιτιστικός Σύλλογος Αγίας Κυριακής Καστοριάς

0 comment 1,2K views

Η πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Αγίας Κυριακής Καστοριάς κα. Ελένη Χαλκιά, μιλάει στο GreekHumans

Διαβάστε παρακάτω, αναλυτικά τη συνέντευξη που μας παραχώρησε.

Μια εισαγωγή

κα. Χαλκιά, θα θέλαμε να μας πείτε αρχικά πως προέκυψε το ενδιαφέρον σας για την ενασχόληση με τον πολιτιστικό σύλλογο;

Εμείς οι Πόντιοι έχουμε από τη γέννησή μας έμφυτη τη διάθεση να διασώσουμε τις παραδόσεις μας. Είναι κάτι αυθόρμητο και πηγαίο. Είναι σα να αισθανόμαστε βαρύ το χρέος απέναντι στους προγόνους μας. Κινούμενη από το ενδιαφέρον αυτό αποφάσισα να γίνω πιο ενεργή και να ασχοληθώ με ό,τι με καλύπτει ψυχικά μέσα από τον πολιτιστικό σύλλογο.

Ποντιακή παράδοση

Επειδή είναι ξεκάθαρο πως αγαπάτε την ποντιακή παράδοση, πως ορίζετε εσείς γενικότερα την παράδοση και πως μπορεί να διατηρηθεί στις μέρες μας;

Η παράδοση είναι μια παρεξηγημένη έννοια. Δεν είναι κάτι σταθερό, ακίνητο και απαρχαιωμένο στο διάβα του χρόνου. Είναι όλα εκείνα τα στοιχεία του υλικού και άυλου πολιτισμού, τα βιώματα, τα ήθη, τα έθιμα, οι διηγήσεις, τα ακούσματα, τελικά είναι ότι γεννά ο άνθρωπος που ωφελεί το σύνολο και αντέχει στο χρόνο. Τώρα για να διατηρηθεί η παράδοση δεν πρέπει να τη λησμονούμε. Είναι ο σύμμαχος, ο βοηθός, η πυξίδα μας. Άρα, συμμετοχή σε συλλόγους και οργανισμούς γιατί αυτοί στηρίζουν την παράδοση και αυτοί δημιουργούν μέρα με τη μέρα στοιχεία παράδοσης.

Ο σύλλογος της Αγίας Κυριακής

Πότε ιδρύθηκε ο σύλλογος; Πόσα μέλη αριθμεί σήμερα και ποιοι οι στόχοι σας;

Ο σύλλογος ιδρύθηκε το 1985 και αριθμεί 80 μέλη. Στόχοι του συλλόγου είναι η ανάπτυξη κάθε πολιτιστικού στοιχείου, η διάσωση και διατήρηση υλικής και πνευματικής κληρονομιάς, η εκμάθηση των χορών του Πόντου, όπως μας τους δίδαξαν οι παλαιοί, η δημιουργία τμήματος εκμάθησης της Ποντιακής διαλέκτου και της ιστορίας του Πόντου. Βέβαια για τους σκοπούς αυτούς ήρθαμε σε επαφή με το Δήμο και την Περιφέρεια, όπου καταφέραμε την παραχώρηση του «Σπιτιού του Παιδιού» στο σύλλογο μας με προτεραιότητα την ίδρυση και οργάνωση Λαογραφικού Μουσείου και κέντρου ψηφιοποίησης τεκμηρίων παράδοσης.

Η Κοινότητα Αγίας Κυριακής Καστοριάς

Θα επιθυμούσαμε να μάθουμε λίγα στοιχεία για το χωριό της «Αγίας». Τι πληθυσμό έχει σήμερα; Τι καταγωγή έχουν οι κάτοικοι και ποιες οι ασχολίες τους;

Η Αγία Κυριακή είναι ορεινός οικισμός στο δυτικό τμήμα του νομού Καστοριάς. Βρίσκεται ανάμεσα στα όρη Βόιο και Τρικλάριο, βόρεια του μικρού ποταμού Κορέ και σε μέσο σταθμικό υψόμετρο 775. Απέχει περίπου 15 χλμ. Δ. της Καστοριάς. Η τοπική κοινότητα είναι χαρακτηρισμένη ως αγροτικός ορεινός οικισμός. Αυτοί που μένουν εδώ τώρα είναι 130 άτομα όμως αυτοί που ζούνε στο εξωτερικό είναι αρκετοί.

Το χωριό ήταν παλιά, πριν την έλευση των προσφύγων τουρκικό, ωστόσο ανήκε στο νομό Φλωρίνης και είχε βουλγαρική ονομασία «Sveta Nedelja» δηλαδή Αγία Κυριακή:

«Κατοικείται από διακόσιες τουρκικές και χριστιανικές οικογένειες» [Pouqueville 1826].

«Χωρίον έχον 70 κατοίκους ων οι πλείστοι οθωμανοί, τέμενος, κρήνας και χάνιον 50 κτηνών εις απόστασιν 10΄της ώρας» [Σχινάς 1886].

Αγία Κυριακή Καστορίας, 450 άτομα (232 άρρενες και 218 θήλεις) [Απαρίθμηση 1913].

Αγία Κυριακή Καστορίας, αποτέλεσε ομώνυμη κοινότητα [ΦΕΚ 259 /21.12.1918].

Αγία Κυριακή Καστορίας, 395 άτομα (207 άρρενες και 188 θήλεις) – 92 οικογένειες [Απογραφή 1920].

Αγία Κυριακή γραφείου Καστορίας, έγινε καθαρά προσφυγικός οικισμός.

Μέχρι το 1926 εγκαταστάθηκαν 60 προσφυγικές οικογένειες (205 άτομα) [ΕΑΠ].

Αγία Κυριακή, μουσουλμανικός οικισμός, έφυγαν 180 οικογένειες μουσουλμάνων (467 άτομα) και ήρθαν 60 οικογένειες προσφύγων από τον Πόντο [Πελαγίδης].

Οι περισσότεροι πρόσφυγες που ήρθαν μιλούσαν ποντιακά [Χατζησαββίδης].

Αγία Κυριακή Καστορίας, 264 άτομα (116 άρρενες και 148 θήλεις). Υπήρχαν

221 πρόσφυγες πού ήρθαν μετά το 1922 (93 άρρενες και 126 θήλεις). Και οι

264 ήταν ομοδημότες. Επίσης 11 δημότες απογράφηκαν αλλού [Απογραφή 1928].

Αγία Κυριακή, υπήρχαν τρεις ξενόφωνες οικογένειες [Στατιστική 1932].

Αγία Κυριακή Καστορίας: Πραγματικός πληθυσμός 427 (192 άρρενες και 235 θήλεις). Νόμιμος πληθυσμός 412 [Απογραφή 1940].

Αριθμός οικοδομών το έτος 1940: 79 [Γρηγορίου].

Αγία Κυριακή, 405 κάτοικοι [Στατιστική 1945].

Αγία Κυριακή Καστορίας: 362 κάτοικοι [Απογραφή 1951].

Η εξέλιξη πληθυσμού της Αγίας Κυριακής έχει ως εξής: κάτοικοι 349 (1961),

258 (1971), 365 (1991), 346 (2001), 263 (2011). Δυστυχώς τώρα έχει λιγότερους από 200. Στις μέρες μας τουρκικές οικογένειες δεν υφίστανται.

Κύρια ενασχόληση είναι η γεωργία και κτηνοτροφία. Οι κάτοικοι έλκουν την καταγωγή τους από δυο μεγάλες περιφέρειες του Πόντου, ανατολικά από την Τραπεζούντα (κυρίως από τα χωριά Κούτουλα, Λαραχανή και Θέρσα) και από την πλευρά του δυτικού Πόντου από την Σινώπη, Οινόη, Πάφρα, Αλάτσαμ (Κερίς, Τσολάρ,Τσοράχ, Κιρέστεπε και Κοζλίβεραν).

Κλείνοντας, ποιο είναι το μήνυμα που θα θέλατε να αποστείλετε στους αναγνώστες μας;

Θα ήθελα να παροτρύνω τους νέους ανθρώπους να μην αφήσουν την παράδοση. Μην επιτρέψουν στον εαυτό τους την στείρα μίμηση ξενικών προτύπων. Μην αλλοιώσουν την εθνική τους συνείδηση. Και στους γονείς να προτρέψω να διδάσκουν στα παιδιά τους ήθος και σεβασμό! Τέλος, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον ιστορικό κ. Ιωάννη Λαζαρίδη για τη πολύτιμη βοήθεια του.

Ευχαριστούμε θερμά για αυτή τη συζήτηση!

Για το GreekHumans,

Αριστείδης Ρούνης, Ιδρυτής και αρχισυντάκτης

Πριν Φύγετε