Του Αριστείδη Ρούνη*
Προκλητικές ενέργειες κρατών
Είναι εμφανές ότι, καθώς ένας ερευνητής μελετά την διευρυμένη περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης και ανατολικής Μεσογείου, εύκολα μπορεί να διαπιστώσει μια σειρά από προκλητικές ενέργειες εναντίον κυρίαρχων κρατικών οντοτήτων. Είναι οι λεγόμενες «κινήσεις» στο πλαίσιο της γεωπολιτικής και γεωστρατηγικής, που πραγματοποιεί μια χώρα και έχουν σκοπό να εξυπηρετήσουν το εθνικό συμφέρον. Αυτό βέβαια γίνεται, χωρίς να λαμβάνει υπόψη το Διεθνές Δίκαιο (ΔΔ), αλλά και την πιθανότητα πρόκλησης ένοπλης σύρραξης. Ο λόγος είναι για την χώρα της Τουρκικής Δημοκρατίας, η οποία για την επίτευξη των στόχων της χρησιμοποιεί μια σειρά από ανθρώπινο δυναμικό, υλικά και μέσα στην εφαρμογή της εξωτερικής της πολιτικής.
Η χρήση της διπλωματίας
Ποια είναι όμως αυτά; Ποια η φύση τους; Ας αναφερθούμε σ’ αυτά με τη σειρά. Αρχικά, αξίζει να επισημανθεί ότι δεν δύναται να κριθεί στις γραμμές του παρόντος το αν εκτός από θεμιτά, χρησιμοποιούνται και αθέμιτα μέσα. Κάτι τέτοιο θα ήταν παράλογο, καθώς αυτό μπορεί να προκύψει μόνο μέσα από επιστημονική έρευνα. Όσον αφορά τα διαθέσιμα γνωστά μέσα, η χρήση της διπλωματίας από την γείτονα, είναι μπορεί να τονιστεί, χωρίς να υφίσταται κάποιος ενδοιασμός. Στην Τουρκία φαίνεται να ταιριάζει «γάντι» η έννοια «παζάρι». Είναι μια μέθοδος, που μπορούμε να πούμε πως η γειτονική χώρα στις περισσότερες των περιπτώσεων αναδεικνύεται κερδισμένη, όταν διαπραγματεύεται με κάποιο άλλο κράτος ή διεθνή οργανισμό. Πρόδηλο είναι πως, η Τουρκία αποτελεί έναν «ισχυρό παίχτη» της γεωπολιτικής της γειτονιάς.
Χρήση των στρατιωτικών δυνάμεων
Αντιθέτως, μια άλλη μορφή μέσων που μεταχειρίζεται το τουρκικό κράτος είναι η χρήση των στρατιωτικών της δυνάμεων, όλων των ειδών. Συγκεκριμένα, έχει καταγραφεί η εμπλοκή της σε διάφορα πολεμικά «μέτωπα», όπως στην Λιβύη και την Συρία. Σ’ αυτό συμβάλλει επιπλέον το γεγονός πως αποτελεί μια χώρα με «ισχύς» πυρός, ικανή να διεξάγει επιχειρήσεις όποτεδήποτε και οπουδήποτε. Επιπρόσθετα, οι Ένοπλες Δυνάμεις της διαθέτουν γενικότερα μια επιχειρησιακή εμπειρία, έχοντας συμμετάσχει σε πληθώρα πολεμικών επιχειρήσεων και ειρηνευτικών αποστολών. Προτείνεται να λαμβάνεται υπόψη στις αναλύσεις των ερευνητών η μαχητική ισχύς της γείτονος, καθώς όπως λέει και ο σοφός λαός μας, «φύλαγε τα ρούχα σου, για να χεις τα μισά».
Συνδυασμός μορφών άσκησης εξωτερικής πολιτικής
Στο σημείο αυτό κρίνεται σκόπιμο να περάσουμε σε κατάλληλο παράδειγμα που περιλαμβάνει και τις δυο μορφές άσκησης εξωτερικής πολιτικής. Είναι η ευρέως γνωστή διαμάχη μεταξύ των κρατών-μελών του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (Ο.Η.Ε) Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν, στον νότιο Καύκασο, μια σύγκρουση με ιστορικό υπόβαθρο, που χαρακτηριζόταν παλαιότερα, όπως και πρόσφατα κυρίως από εχθροπραξίες. Στην περίπτωση αυτή, η Τουρκία χρησιμοποίησε τόσο το μέσο της διπλωματίας, ώστε να συνομιλήσει με την Ρωσία και τον Πρόεδρο Πούτιν, όσο και την στρατιωτική ισχύ, αφού απέστειλε τόσο στρατιωτικά μέσα, όσο και ανθρώπινο δυναμικό, προς επίτευξη των σκοπών της. Με άλλα λόγια, φαίνεται ότι το τουρκικό κράτος συνδύασε τους δυο τρόπους, καθώς είναι πάγια τακτική της να εμπλέκεται στο γεωπολιτικό γίγνεσθαι, τόσο με την διπλωματία, όσο και με τις στρατιωτικές επεμβάσεις.
Συμπεράσματα
Συμπερασματικά, από όλα τα παραπάνω εκτιμάται ότι, οι κινήσεις της Τουρκίας και κυρίως του Προέδρου αυτής σε μια σειρά από περιοχές ενδιαφέροντος και όχι μόνο στην περιοχή της, έχουν μακροπρόθεσμο στόχο να καταστεί η ίδια μια «νεοθωμανική υπερδύναμη». Διαθέτοντας το χαρακτηριστικό γνώρισμα της ηγετικής προσωπικότητας, που εδώ και αρκετά έτη βρίσκεται σε καίρια αξιώματα, ο Τούρκος Πρόεδρος αποτελεί μια χαρακτηριστική παρουσία, που ενδιαφέρεται, τόσο για το προσωπικό του συμφέρον, όσο και για την ευημερία της Τουρκίας. Το πλάνο αυτό, μπορεί να περιλαμβάνει την άσκηση επιρροής και σε λοιπά κράτη, που δεν βρίσκονται στην εξεταζόμενη περιοχή, όπως η Κεντρική Ασία και η κεντρική – δυτική Αφρική.
Η ηγεσία στο μουσουλμανικό κόσμο
Καταλήγοντας, ο Πρόεδρος Ερντογάν προσπαθεί να τοποθετηθεί ως ένας άτυπος ηγέτης του μουσουλμανικού κόσμου και θα το προσπαθήσει με επιμονή. Στην ουσία του ζητήματος φιλοδοξεί να ηγηθεί, τόσο του σουνιτικού Ισλάμ, όσο και του σιιτικού κόσμου. Σαφώς πρέπει να σημειώσουμε πως, χρειάζεται εκτός από προσωπική εργασία να έχει και τύχη, καθώς στον αντίποδα, κράτη, όπως το Ιράν και η Σαουδική Αραβία, έχουν αντίθετα σχέδια από τα δικά του. Υφίσταται πάντοτε η πιθανότητα για διπλωματική ανατροπή στις διμερείς και διεθνείς σχέσεις που αναπτύσσονται στη Μέση Ανατολή. Ως εκ τούτου, μπορεί κάπου η Τουρκία να μην κερδίσει αυτά που αναμένει στο διπλωματικό τομέα.
Πηγή εικόνας
Πρώτη δημοσίευση εδώ
*Βιογραφικό συντάκτη
https://greekhumans.com/general/