Γενικότερα με τα βιβλία αυτοβελτίωσης και το life coaching έχω μία σχέση αμφισβήτησης, αποστασιοποίησης, έως αδιαφορίας θα τολμούσα να πω. Δε με τραβάνε τέτοιου είδους βιβλία, δε μου δημιουργούν ιδιαίτερη ανάγκη στο να τα ανοίξω, να τα ξεφυλλίσω, να αναζητήσω βοήθεια από αυτά.
Καταρχάς, θεωρώ πως η εμπορικότητα των βιβλίων αυτών έγκειται και στο γεγονός ότι ανταποκρίνονται σε ανθρώπους μίας εποχής ταραγμένης σε κάθε πεδίο, οι οποίοι αποζητούν ανακούφιση από τις προκλήσεις της καθημερινότητας. Θεωρώ πως επειδή ο κάθε άνθρωπος είναι μία ξεχωριστή μονάδα, δεν μπορούν τα βιβλία αυτά με εκλαϊκεύσεις και με μία επιβεβλημένη τοξική θετικότητα να σε βοηθήσουν δραστικά. Επειδή ο κάθε άνθρωπος έχει δικά του εσωτερικά θέματα και αντίληψη, τα οποία μπορεί μόνο ένας ειδικός που θα ασχοληθεί αποκλειστικά με εσένα να βοηθήσει να ξεπεράσεις.
Ο Στέφανος Ξενάκης είναι η περίπτωση ενός ανθρώπου που βρήκε την επιτυχία, γνώρισε τη φήμη μέσα από την έκδοση κάποιων βιβλίων που αφορούσαν την αυτοβελτίωση. Η σύλληψή του για χρέη στο Δημόσιο και ακάλυπτες επιταγές προκάλεσε έναν κυκεώνα αντιδράσεων, μία πρωτοφανή αποκαθήλωση, μία αποδόμηση του ίδιου.
Προσωπικά δε θα συμφωνήσω με όλη αυτή την ανάγκη να κατασπαράξεις τη σάρκα του άλλου σε μία τόσο αδύναμη στιγμή του. Ωστόσο, να ομολογήσω και το γεγονός ότι ο Ξενάκης δε με «τράβηξε» ποτέ ιδιαίτερα, τον έβλεπα ως μία κόπια Αμερικάνικων φαινομένων, ο οποίος αναδύθηκε σε μία εποχή όπου εύκολα είδωλα εγείρονται.
Όπως προείπα, θεωρώ τέτοιου είδους βιβλία παρωχημένα, ως και επικίνδυνα. Νομίζω πως μόνο η εξειδικευμένη βοήθεια ενός ειδικού μπορεί να βοηθήσει έναν άνθρωπο που βρίσκεται σε μία δύσκολη στιγμή της ζωής του. Όχι ένα βιβλίο που είναι μία κόπια χιλιοειπωμένων εκφράσεων που συναντάς καθημερινά στο Διαδίκτυο.
Ωστόσο, δεν υποτιμώ εκείνους που τον αγάπησαν και αγκάλιασαν τα πονήματά του. Πολλοί άνθρωποι που δεν είχαν σκοπό να διαβάσουν Λακάν, δεν γνωρίζουν τον Πιαζέ, διάβασαν τον Ξενάκη. Και ναι, η εμπορική επιτυχία ενός βιβλίου δεν είναι ισοδύναμη της αξίας του. Αν ήταν έτσι, οι «Πενήντα αποχρώσεις του γκρι» θα έπρεπε να είναι το αριστούργημα της παγκόσμιας λογοτεχνίας.
Αλλά, σίγουρα, κάποιοι κράτησαν ένα βιβλίο στα χέρια τους. Θέλω να πιστεύω πως θα είχαν τη γνώση να αντιληφθούν πως κανένα βιβλίο δεν αντικαθιστά τη συμβολή ενός ειδικού. Ο Ξενάκης υπήρξε ένα πρόσωπο που απέκτησε μία δημοφιλεία, σε μία εποχή που ο κόσμος ανεβάζει είδωλα για να ευχαριστηθεί ευκολότερα την πτώση τους. Έχω τις επιφυλάξεις μου για το life coaching, αλλά διαπιστώνω κάθε φορά πως ζούμε με αυτή τη νοοτροπία του να ψοφήσει η κατσίκα του γείτονα. Αλλά όταν τη βλέπουμε να ασθενεί εμείς να παραμένουμε αδρανείς και επιλέγοντας τον εύκολο δρόμο: να κατηγορούμε τον άλλον.
Ο Ξενάκης είναι ένα φαινόμενο και αυτό της εποχής. Ίσως μέσα από αυτή την περιπέτεια και το γεγονός να δούμε ποιους πραγματικά μπορούμε να εμπιστευόμαστε, να αντιληφθούμε την παθογένεια του κανιβαλισμού και της ευκολίας του να αποκαθηλώνουμε ανθρώπους με την ίδια σβελτάδα που τους ανεβάζαμε σε βάθρο.
Γιατί μέσα από μία κοινωνία βλέπουμε εμάς. Γιατί εμείς είμαστε η κοινωνία.
Πηγή φωτογραφίας
Μαρία Σκαμπαρδώνη, δημοσιογράφος