Του Αριστείδη Ρούνη*
Εισαγωγή
Η έκδοση το 1929, του περίφημου επιστημονικού περιοδικού “Annales d’histoire economique et sociale” αναδείχθηκε σε τομή για το μέλλον της ιστοριογραφίας. Ως αντίδραση στη γεγονοτολογική – συμβαντολογική θεώρηση του Ιστορικισμού ή Ιστορισμού, εμφανίστηκε τον 20ο αιώνα η Γαλλική Ιστοριογραφική Σχολή των Annales. Δημιουργήθηκε και λειτούργησε με πυρήνα το ομώνυμο περιοδικό.
Εκπρόσωποι της σχολής
Τα δύο πιο σημαντικά πρόσωπα αυτής είναι ο Marc Bloch και ο Lucien Febvre. Υπήρξαν μαθητές του Karl Lambrecht.
O Bloch υπήρξε Γάλλος ιστορικός με ειδίκευση στη Μεσαιωνική Ιστορία, ενώ ενδιαφέρθηκε ιδιαίτερα για την Κοινωνική Ιστορία. Γεννήθηκε το 1886, σπούδασε στο École Normale Supérieure. Το 1944 εκτελέστηκε, διότι ήταν εβραϊκής καταγωγής και στη διάρκεια της ναξιώτικης κατοχής συμμετείχε στη αντίσταση.
Ο Febvre ήταν και αυτός Γάλλος ιστορικός, με ερευνητικό ενδιαφέρον για τους Νεότερους Χρόνους. Και οι δύο ιστορικοί είχαν μια κοινή πεποίθηση, δηλαδή να διευρύνουν την Ιστορία και τη συνεργασία της με τις Κοινωνικές Επιστήμες. Γεννήθηκε το 1878. Σπούδασε στη Γαλλία. Ασχολήθηκε με την ιστορία και την γεωγραφία.
Καινοτομίες των Annales
Τα Annales προσπάθησαν να καταστήσουν σαφή την ανάγκη που προέκυπτε για την διεπιστημονικότητα και τη γενικότερη συνδιαλλαγή και συνεργασία της ιστορίας με άλλες επιστήμες και ιδιαίτερα με τις ανθρωπιστικές. Η ιστορία αποκτά διεπιστημονικό χαρακτήρα και μετατρέπεται σε καθολική επιστήμη. Είναι το κέντρο και η κατάληξη όλων των κοινωνικών επιστημών. Επισημαίνεται δηλαδή η διεπιστημονική συνεργασία που προώθησε η σχολή εξαρχής[1]. Τα Annales πραγματοποιούν «άνοιγμα» προς αρκετούς επιστημονικούς τομείς, όπως για παράδειγμα η κοινωνιολογία. Επομένως, όπως γράφει ο Κόκκινος, σημαντικό είναι το γνώρισμα της σχολής των Annales που αφορά στον απεγκλωβισμό της ιστορικής θεματολογίας από την διπλωματικο-πολιτική ιστορία και την ιστορίας των πολιτικών θεσμών[2].
Η σχολή των Annales προτείνει την «επεξεργασία κατάλληλου ερωτηματολογίου, με τη βοήθεια του οποίου κατασκευάζεται και οριοθετείται το αντικείμενο της έρευνας», όπως σημειώνει η Μπενβενίστε[3]. Στη σχολή των Annales, οι ιστορικοί και τα έργα τους προσδιορίζονται από την αντίθεσή τους στο επιστημολογικό παράδειγμα του θετικισμού, στην ιστοριογραφική παράδοση που κυριαρχούσε από τον 19ο αιώνα έως τις μέρες τους.
Επίλογος
Συμπερασματικά, η Σχολή των Annales είναι αρκετά σημαντική για την Ιστορία της Ιστορίας, αλλά και κάθε επιστήμης. Ο λόγος είναι η μεγάλη διεπιστημονικότητα που διαθέτει. Τα Annales υπήρξαν πεδίο για μια διεθνή συζήτηση για τις μεθόδους των ιστορικών σπουδών καθώς και τη θέση ιστορίας μέσα στο πλαίσιο των ανθρωπιστικών σπουδών.
Βιβλιογραφία
https://www.offlinepost.gr/2021/09/30/h-sxolh-twn-annales-h-istorikh-epanastash-sthn-gallia/
https://www.schooltime.gr/2020/11/06/annales-i-sxoli-pou-edose-nea-pnoi-stin-epistimi-tis-istorias/
https://cognoscoteam.gr/archives/18258
https://blogs.sch.gr/mkorkodeil/files/2020/05/dis-51_ergasia1_503312.pdf?x23067
[1] Ελπίδα Βόγλη, Τι πρέπει να γνωρίζει ο ιστορικός για την επιστήμη και το επάγγελμά του;, 178
[2] Γιώργος Κόκκινος, Από την ιστορία στις ιστορίες: προσεγγίσεις στην ιστορία της ιστοριογραφίας, την επιστημολογία και τη διδακτική της ιστορίας, 234
[3] Ρίκα Μπενβενίστε, «Τα Annales: Μια “μικρή διανοητική επανάσταση” στο πεδίο της ιστοριογραφίας», http://archive.eclass.uth.gr/eclass/modules/units/?course=SEAD259&id=2947, (Ημερομηνία πρόσβασης 21/04/2024).
Πηγή εικόνας
https://www.offlinepost.gr/2021/09/30/h-sxolh-twn-annales-h-istorikh-epanastash-sthn-gallia/
*Βιογραφικό συντάκτη
https://greekhumans.com/general/