Με τα Πρωτοχρονιάτικα έθιμα των Μπαμπαλιουρίων και των Αράπηδων υποδέχθηκαν το 2025 σε οικισμούς του Θεσσαλομακεδονικού “τριεθνούς”.
Πρόκειται για τα χωριά Λιβαδερό Κοζάνης, Άκρη, Λουτρό και Κρανία Ελασσόνας, όπου κάτοικοι και επισκέπτες βίωσαν με παραδοσιακό τρόπο την πρώτη ημέρα του νέου έτους. Συγκεκριμένα στο Λιβαδερό του δήμου Σερβίων, το νοτιότερο χωριό της Δυτικής Μακεδονίας αναβίωσε το έθιμο “Αράπηδες”. Ο λόγος για ένα έθιμο που πραγματοποιείται κάθε χρόνο, την πρώτη μέρα του χρόνου κατά τα τελευταία 90 χρόνια, έχοντας τις ρίζες του το 1930.
Στο πλαίσιο αυτού Μοκριώτες νεαρής ηλικίας, ντυμένοι με παραδοσιακές στολές, τις πρωινές ώρες της Πρωτοχρονιάς, αφού μεταβούν στην εκκλησία, στην συνέχεια, χωρίζονται σε ομάδες και επισκέπτονται όλα τα σπίτια του χωριού, τραγουδώντας παραδοσιακά τραγούδια με την θεματολογία σε κάθε σπίτι να σχετίζεται με την οικογενειακή ή επαγγελματική κατάσταση των ενοίκων του. Ειδικότερα αυτή σχετίζεται με τους νέους και τις νέες, την ξενιτιά, τα πρόβατα, τα μωρά, τα παιδιά, τον παπά και για τον Άγιο Βασίλη.
Τέσσερα χιλιόμετρα παρακάτω επί Θεσσαλικού εδάφους, στην Άκρη Ελασσόνας με πρωτοβουλία του ΜΕΣ Άκρης αναβίωσε για ακόμα μια χρονιά το έθιμο με τα μπαμπαλιούρια, καθώς και η κοπή της παραδοσιακής βασιλόπιτας.
Συγκεκριμένα νέα παιδιά με οικογενειακή καταγωγή από το χωριό ντυμένα με παραδοσιακές φορεσιές, συγκεντρώθηκαν στην πλατεία. Στην συνέχεια περιηγήθηκαν στους δρόμους του χωριού τραγουδώντας παραδοσιακά τραγούδια τραγούδια.
Τέλος μετά και την κοπή της Πρωτοχρονιάτικης βασιλόπιτας άπαντες οι απόδημοι Μπισιρτσιώτες έδωσαν ραντεβού για την επόμενη εκδήλωση.
Ίδια εικόνα και οχτώ χιλιόμετρα μακρύτερα και το Λουτρό Ελασσόνας. Εκεί έλαβε χώρα η αναβίωση του ίδιου με την Μπισιρτσιά εθίμου, με πρωτοβουλία του ΜΕΣ Λουτρού Ελασσόνας “η Γκορτσοπούλα”.
Τέλος το πανάρχαιο έθιμο των Μπαμπαλιουρίων που συνδιάζει αρχαιοελληνικά στοιχεία με την Ορθόδοξη Πίστη, αναβίωσε και στην άλλοτε έδρα του δήμου Αντιχασίων, την Κρανέα Ελασσόνας. Στο πλαίσιο αυτού σε σχετική ανακοίνωση ο αντιδήμαρχος δημοτικής ενότητας Αντιχασίων του δήμου Ελασσόνας, κ. Αστέριος Δημουλάς τα ακόλουθα:
“…Σήμερα το πρωί ανήμερα της Πρωτοχρονιάς, νέοι του χωριού μας, ντυμένοι με την γνωστή αμφίεση, συγκεντρώθηκαν στο προαύλιο του Ιερού Ναού Αγίου Δημητρίου, όπου με τον ήχο των κουδουνιών και τραγουδώντας τα τρία καθιερωμένα γνωστά τραγούδια γέμισαν την ατμόσφαιρα, μεταφέροντας μηνύματα αναγέννησης και ελπίδας για τη νέα χρονιά. Ακολουθώντας το έθιμο, τα «μπαμπαλιούρια» περιπλανήθηκαν στις γειτονιές, ψάλλοντας τα πρωτοχρονιάτικα κάλαντα και ιδιότυπα τραγούδια κρατώντας ζωντανή την παράδοση που μας συνδέει με τις ρίζες μας και την πλούσια πολιτιστική μας κληρονομιά. Φέτος, όμως, το χωριό μας γιόρτασε με σεβασμό και σιωπηλή θλίψη. Η απώλεια ενός νέου ανθρώπου, που σημάδεψε την κοινότητά μας, μας οδήγησε να παραλείψουμε τον χορό του γαϊτανάκι, τιμώντας τη μνήμη του με περισυλλογή και αλληλεγγύη. Ευχαριστούμε όλους όσους συνέβαλαν στην αναβίωση του εθίμου, καθώς και εκείνους που στήριξαν τις ομάδες των νέων, τον Δάσκαλο κ. Χρήστο Γκουνέλα, την Κοινότητα Κρανέας και το ΜΕΣΚΕ, διατηρώντας την παράδοση ζωντανή.
Ας είναι το 2025 ένα έτος γεμάτο υγεία, χαρές και ελπίδα για όλους μας. Η Κρανέα Ελασσόνας συνεχίζει να φωτίζει τον δρόμο της παράδοσης και της ενότητας.”
Πηγές:
Α)kraneaelassonas.blogspot.com
Β)ΜΕΣ Άκρης
Γ)ΜΕΣ Λουτρού Ελασσόνας “Η Γκορτσοπούλα”
Δ)ΠΣ Λιβαδερού Νέα Γενιά
Πηγή πληροφόρησης – φωτογραφίας
https://sevendaypress.blogspot.com/2025/01/2025.html
Η Ομάδα του GreekHumans