Το Δημογραφικό – ένα μεγάλο εθνικό πρόβλημα;
Του Αριστείδη Ρούνη*
Εισαγωγή
Ιδιαίτερη ανησυχία υπάρχει σε μεγάλο μέρος του ελληνικού πληθυσμού για τα γνωστό «Δημογραφικό Ζήτημα». Ειδικότερα, στον 21ο αιώνα, είναι ένα φλέγον θέμα, το οποίο δεν φαίνεται να επιλύεται στις επόμενες δεκαετίες. Προς αυτή την κατεύθυνση, αξίζει να αναλυθεί το πλαίσιο, εντός του οποίου τοποθετείται ως πρόβλημα το εν λόγω θέμα.
«Εθνική Ταυτότητα»
https://greekhumans.com/pagosmiopoiish-vs-ethniki-taytotita/
Ξεκινώντας με την «εθνική ταυτότητα», πρώτα, είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι, όλοι οι άνθρωποι διαθέτουν μια «ταυτότητα». Αυτή δύναται να διακρίνεται σε διάφορα είδη, ανάλογα με το θεματικό «περιβάλλον», στο οποίο πραγματοποιείται αναφορά. Ο άνθρωπος ανέκαθεν ήταν μέλος συγχρόνως σε διαφορετικές ταυτότητες, χωρίς η μία να επηρεάζει ή να υφίσταται σε «βάρος» της άλλης. Διατηρούσε τις ήδη υπάρχουσες ή αποκτούσε νέες, χωρίς να απαιτείται να αφαιρεθεί μια άλλη. Ο τρόπος «οικοδόμησης» μιας ταυτότητας, αλλά και η σπουδαιότητα της καθεμιάς, μπορούσαν να διαφοροποιούνται μέσα στον χρόνο. Σ’ αυτό το σημείο, για να κατανοηθούν καλύτερα τα ανωτέρω, θα χρησιμοποιηθεί ένα παράδειγμα «βγαλμένο» από την ιστορική παρακαταθήκη του ελληνικού έθνους: Ένας Έλληνας Χριστιανός Ορθόδοξος στις μέρες μας, μπορεί να διατηρεί την ίδια «θρησκευτική ταυτότητα» από γέννησης, ενώ παλαιότερα δεν συνέβαινε μερικές φορές αυτό, καθώς για να γλιτώσει το θάνατο κάποιος χριστιανός της Ανατολίας, επέλεγε την μεταβολή του εν λόγω είδους ταυτότητας από χριστιανική σε μουσουλμανική. Αυτό όμως μπορεί να συμβεί και στην σύγχρονη εποχή για προσωπικούς λόγους του κάθε ατόμου και όχι υπό τον κίνδυνο της απώλειας ζωής.
Το παράδειγμα της «θρησκευτικής ταυτότητας»
Το παράδειγμα της «θρησκευτικής ταυτότητας», αποτελεί τον «συνδετικό κρίκο», ώστε να περάσουμε στην ερμηνεία της «εθνικής ταυτότητας». Κάθε άνθρωπος ανήκοντας σε ένα έθνος, δηλαδή ένα ανθρώπινο σύνολο με κοινά πολιτισμικά χαρακτηριστικά, έχει όπως πηγάζει από τον ορισμό της έννοιας του έθνους, «κοινή πολιτιστική ταυτότητα», όπου περιλαμβάνεται μεταξύ άλλων, η «κοινή θρησκευτική ταυτότητα».
Η «παράδοση»
Συνεχίζοντας την αποδόμηση, “deconfliction” αγγλιστί, της «εθνικής ταυτότητας», αναφέρεται ότι, ένα από τα συστατικά της στοιχεία, η «παράδοση» μιας κοινωνικής ομάδας, μεταδίδεται από «στόμα σε στόμα». Παρόλα αυτά, δεν είναι μια παγιωμένη θέση, αλλά, αντιθέτως, σχεδόν κάθε γενιά αναπλάθει, επινοεί, επιλέγει και ανασύρει διαφορετικά στοιχεία από μια ιστορική δεξαμενή, ανάλογα με τις νέες προκλήσεις που έρχεται αντιμέτωπη και τις νέες ιδέες που φέρει. Άλλωστε οι παραδόσεις των λαών επικοινωνούν, ήθη και έθιμα μεταφέρονται και «ανακατεύονται» και αυτή είναι η ομορφιά τους, πάντα μέσα σε ένα πλαίσιο αμοιβαίου σεβασμού και κατανόησης. Η αλληλογνωριμία των λαών αναζωογονεί τις κοινές πολιτισμικές ανησυχίες. Ίσως γιατί οι άνθρωποι επιθυμούν την αδελφοποίηση. Είναι γνωστό ότι, τέτοιου είδους ενέργειες προάγουν την συνεργασία των εθνών και το «γκρέμισμα των εμποδίων» μεταξύ τους. Το ερώτημα είναι όμως κατά πόσο αυτό είναι εφικτό, αφού στη γεωπολιτική γειτονιά που βρίσκεται η Ελλάδα, υφίσταται μια έντονη αποσταθεροποίηση της κατάστασης ειρήνης που επικρατεί, με την υπαιτιότητα να μην είναι δικιά της.
Το Δημογραφικό στην Ελλάδα
https://greekhumans.com/ta-choria-allaxan-meros-1o/
Πρόδηλο είναι πως τα τελευταία έτη η επαρχία στην χώρα μας έχει υποστεί πληθυσμιακή συρρίκνωση. Ειδικότερα, το ποσοστό του πληθυσμού του ελληνικού κράτους που διαβιεί στην επαρχία, είναι κατά πολύ μικρότερο του αντίστοιχου που εντοπίζεται στα αστικά κέντρα. Πιο αναλυτικά, μπορούμε να αναφέρουμε ότι στην Αττική και στη Θεσσαλονίκη μόνο, ίσως βρίσκεται περίπου το 65 % του ποσοστού του πληθυσμού της Ελλάδας. Αυτό οφείλεται σε πλειάδα αιτιών. Ας πραγματοποιηθεί λοιπόν μια πρώτη «σκιαγράφηση» του φαινομένου.
Απαισιόδοξα τα μηνύματα
Ο κ. Βύρων Κοτζαμάνης, διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Δημογραφικών Ερευνών και Μελετών (ΙΔΕΜ), δήλωσε στην «Καθημερινή», πως «είμαστε στα όρια της δημογραφικής κατάρρευσης». Αυτή η φράση τα λέει όλα. Δεν χρειάζεται να πούμε τίποτα παραπάνω. Απλά πρέπει να λάβουμε μέτρα και να οργανώσουμε δράσεις ευαισθητοποίησης. Το ελληνικό έθνος πρέπει να συνεχίσει να υπάρχει και όχι να συρρικνώνεται διαρκώς.
Επίλογος
Καταλήγοντας, μέσω της «μετανάστευσης», υφίσταται πορεία προς την οικουμενικότητα, κόντρα στην διατήρηση της «εθνικής ταυτότητας». Όσο τα κράτη γίνονται όλο και πιο αλληλεξαρτημένα και είναι εκτεθειμένα σε κοινούς πλέον κινδύνους, τόσο οδηγούμαστε στην οικουμενικότητα, όπως η περίπτωση που κάθε έθνος θα αποτελείται από άτομα που θα ασπάζονται πολλά διαφορετικά είδη θρησκειών ή και κανένα απ’ αυτά. Είναι γεγονός πως το δημογραφικό έχει έρθει για να μείνει ως πρόβλημα εδώ και αρκετά έτη για την Ελλάδα. Έχει οξυνθεί όμως στον 21ο αιώνα. Για αυτό πρέπει να έχουμε τη σημαία ψηλά, όπως εμφαίνεται και στην εικόνα εξωφύλλου του άρθρου.
Φωτογραφία: Αριστείδης Ρούνης
*Βιογραφικό συντάκτη
https://greekhumans.com/general/