Γλώσσα ελληνική, γλώσσα παγκόσμια
Η ελληνική γλώσσα, ζωντανή εδώ και χιλιετίες, απειλείται σήμερα από την αδιαφορία και την πολιτισμική αποσύνδεση. Παρά την αναγνώρισή της από την UNESCO ως “παγκόσμια”, το μέλλον της κρέμεται από τη συνειδητή γλωσσική καλλιέργεια και πολιτική βούληση.
Η Ελληνική δεν είναι “νεκρά” ούτε νεκραναστημένη γλώσσα αλλά καθομιλουμένη εδώ και 4000 χρόνια, εν συνεχεία εξελισσόμενη. Χάρη στην Ορθόδοξη Ελληνική Εκκλησία, επιβίωσε στους σκοτεινούς χρόνους της Ενετικής κατάκτησης και των Οθωμανών. Σήμερα, πολλές ελληνικές λέξεις, όπως Θεός, ήλιος, θάλασσα, ζωή-θάνατος, αγάπη και πολλές άλλες, ενυπάρχουν στη νεότερη γλώσσα του Ελληνισμού, απαράλλακτες όπως την εποχή του Ομήρου. Ίσως και νωρίτερα, με φράσεις του Ησιόδου στις Εποχές και του Αχιλλέα στον Τρωικό Πόλεμο, λέξεις ακέραιες έχουν περάσει στο καθημερινό λεξιλόγιο του ελληνικού λαού.
Εν τούτοις, η μεν παγκοσμιότητα της ελληνικής γλώσσας περιορίζεται για οικονομικούς λόγους· πολλά δε ξένα πανεπιστήμια καταργούν τη διδασκαλία της κλασικής γραμματείας για πολιτικές σκοπιμότητες. Όλο και λιγότεροι Έλληνες ομιλούν σωστά τη γλώσσα τους.
Η γλώσσα ως δείκτης πολιτισμικής επιβίωσης
Το φαινόμενο δεν αφορά μόνο στη γλωσσική κατάχρηση της Ελληνικής από την κρατική εξουσία (ραδιόφωνο, τηλεόραση, κομματικές ομιλίες) και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από αμορφωσιά, αλλά προαγγέλλει το δημογραφικό πρόβλημα. Αν δεν αντιμετωπισθεί ε δ ώ και τ ώ ρ α, θα σημάνει την εξαφάνιση της Ελληνικής το έτος 2100, μαζί με το γένος των Ελλήνων. Η δημοκρατική κυβέρνησή μας ασχολείται με πολλά σημαντικά και ασήμαντα ζητήματα, αλλά όχι με την επιβίωση της γονικής γλώσσας. Αρκείται στο ότι τα Ελληνικά διδάσκονται και ομιλούνται στην Ελλάδα, στην Κύπρο και –όσο υπάρχει– από τη δεύτερη γενιά των αποδήμων, αλλά δεν λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για την κατοχύρωσή της διεθνώς και εγχωρίως.
Κάθε 26 Σεπτεμβρίου, η ΟΥΝΕΣΚΟ εορτάζει την ημέρα των ευρωπαϊκών γλωσσών και οι δημοφιλέστερες εξ αυτών –όπως η Αγγλική, Γαλλική, Γερμανική, Ιταλική και Ισπανική– έχουν “εορτασθεί” τα περασμένα χρόνια. Στις 9 Φεβρουαρίου 2026, θα ανακηρυχθεί και η Ελληνική γλώσσα από την ΟΥΝΕΣΚΟ “παγκόσμια”. Για την επιτυχία αυτή, πιστώνεται η κυβέρνηση Κυρ. Μητσοτάκη και ο Έλληνας αντιπρόσωπος κ. Γιώργος Κουμουτσάκος, οι προσπάθειες του οποίου για την αναγνώριση καρποφόρησαν.
Η ανάγκη για έμπρακτη καλλιέργεια
Εν τούτοις, η παγκοσμιότητα της Ελληνικής θα ξεχασθεί σύντομα, εάν δεν καλλιεργηθεί ως ιδέα και στην πράξη. Αν και η Ελληνική είναι “μάνα” πολλών επιστημών –όπως, λ.χ., της Βοτανολογίας– και “παραμάνα”, π.χ., της Ιατρικής και της Υποατομικής Φυσικής, έχει αγνοηθεί ως χρηστική γλώσσα. Μόνο στο Σουδάν και στην Αλβανία χρησιμοποιήθηκε στο πρόσφατο σχετικά παρελθόν ως δεύτερη γλώσσα στη σύνταξη εμπορικών συμβολαίων και διαθηκών.
Η ΟΥΝΕΣΚΟ θα μπορούσε να ανακηρύξει την Ελληνική γλώσσα ισότιμη με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές και, με αφετηρία την προβολή της, να οργανωθεί μία συστηματική εκστρατεία για τη διάδοσή της στις νομικές υποθέσεις. Πολλοί –όχι μόνο Ευρωπαίοι αλλά και Αμερικανοί, Ασιάτες και Αφρικανοί– θα ήθελαν να σπουδάσουν τη γλώσσα και να συμμετάσχουν στον πολιτισμό της Ελλάδος, «όχι σαν Έλληνες ούτε ως Ελληνίζοντες αλλά Ελληνικοί», όπως θα έλεγε ο Φίλιππος Σέρραρντ (1923–1995).
Η αδιάσπαστη συνέχεια του λόγου
(*) «Λοιπόν, πάτερ», ξεκινά την επιστολή ένας μαθητής προς τον πατέρα του, στην Αλεξάνδρεια τον 2ο αιώνα π.Χ. Αλλά και αυτό το “λοιπόν”, που τόσο κακοποιείται σήμερα από τις τηλεπερσόνες, μένει αναλλοίωτο ως συμπερασματικό μόριο στα κείμενα του 5ου αιώνος π.Χ. (Bernard Knox, Σκέψεις για της Κλασσική Παιδεία, σελ. 320, Εκδ. Αλεξάνδρεια, 1993.).
Πηγή είδησης – εικόνας
https://slpress.gr/idees/glossa-elliniki-glossa-pagkosmia/
Η Ομάδα του GreekHumans