H πρώτη αναφορά στους αρχαίους Εσθονούς γίνεται από τον Ρωμαίο ιστορικό Τάκιτο. (Germania XLV) που τους θεωρεί εσφαλμένα γερμανικό φύλο με μητριαρχική θρησκεία.
Από το 6500 π.Χ. φυλές που περιγράφονται ως Κούντα (από την σημερινή πολίχνη όπου βρέθηκαν τα πρώτα ίχνη τους) και ήταν κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες εμφανίζονται στα βόρεια της περιοχής. Οι Κούντα εξημερώνουν σκύλους και τους χρησιμοποιούν στο κυνήγι της άλκης. Τους διαδέχεται «η κουλτούρα της Νάρβα» το 5300 π.Χ που κάνει χρήση της «γραμμωτής κεραμικής». Στην Εποχή του Χαλκού (1500–500 π.Χ.) και την Εποχή του Σιδήρου (500 Π.Χ.–1200 π.Χ.) οι κάτοικοι εμπορεύονταν το κεχριμπάρι. Φυλετικά ανήκουν στον Φιννικό κλάδο και η θρησκεία τους δείχνει τα σχετίζεται με την λατρεία των ανέμων.
Η πρώτη βέβαιη αναφορά εσθονικής ιστορίας καταγράφεται από τους Σκανδιναβούς, όταν το 750 ή 770 μ.Χ. Εσθονοί πολεμιστές πολέμησαν μαζί με τους Σουηδούς εναντίον των Δανών στη μάχη της Bråvalla. Ο βασιλιάς της Σουηδίας, νίκησε τους Δανούς, αλλά με μεγάλες απώλειες μεταξύ των σουηδικών και εσθονικών στρατευμάτων του.
Από το 790 μ.Χ., Εσθονοί που κατοικούν στο νησί Σααρέμα ασκούν πειρατεία κατά των Σουηδών. Το 800 μ.Χ ο βασιλιάς Ινγκβαρ της Σουηδίας σκοτώνεται στην προσπάθειά του να πατάξει τους Εσθονούς πειρατές. Οι κάτοικοι του νησιού Σααρέμα αποκρούουν δύο νορβηγικές επιδρομές εναντίον τους το 972 μΧ και το 1008 μΧ..
Το 1030 ο Ρώσος πρίγκιπας του Νόβγκοροντ με πρόσχημα τον εκχριστιανισμό των φυλών, εισέρχεται στην εσθονική επικράτεια και ιδρύει την πόλη Γιούριεβ. Οι εισβολείς οχυρώνουν τον οικισμό και απαιτούν φόρο από τους ντόπιους Εσθονούς για 30 χρόνια. Το 1031 οι Εσθονοί κυριεύουν και καταστρέφουν την πόλη και την επανιδρύουν ως την σημερινή πόλη Τάρτου. Ο εκχριστιανισμός αποτυγχάνει και οι Εσθονοί ασκούν πειρατεία στην Βαλτική και το 1187 καταστρέφουν την τότε πρωτεύουσα της Σουηδίας Σιγκτούνα.
Το 1206, αντιδρώντας στις συχνές επιδρομές των Εσθονών, οι Δανοί πραγματοποιούν μια σειρά από επιδρομές στις εσθονικές ακτές. Η μεγαλύτερη επιτυχία τους έρχεται όταν ο βασιλιάς Valdemar II κατακτά την Σααρέμα και οι Δανοί διεκδίκησαν ολόκληρη την εσθονική επικράτεια. Το 1208, με παπική εντολή, ξεκίνησαν οι Βαλτικές Σταυροφορίες στην ηπειρωτική Εσθονία με στόχο τον εκχριστιανισμό των αυτόχθονων πληθυσμών. Μετά την νίκη τους στην μάχη του Lyndanisse, οι Δανοί κατακτούν όλη τη βόρεια Εσθονία και χτίζουν το φρούριο Τουμπέα. Η πόλη του Ταλλίν αρχίζει να αναπτύσσεται γύρω από το κάστρο, Το όνομα της προέρχεται από το εσθονικό Taanilinnus (Κάστρο των Δανών). Οι Γερμανοί σταυροφόροι είναι επιφορτισμένοι με την εισαγωγή του Χριστιανισμού στην Εσθονία που την ονομάζουν Λιβονία. Ουσιαστικά όλη η χώρα εκχριστιανίζεται μέσα σε 20 χρόνια. Έπειτα από πολλές εξεγέρσεις των κατοίκων της, πουλήθηκε το 1345 στους Τεύτονες ιππότες, οι οποίοι κυριάρχησαν στη χώρα μέχρι το 1561. Η παρακμή των Τευτόνων Ιπποτών προκάλεσε την εισβολή των Ρώσων και η Εσθονική αριστοκρατία ζήτησε την προστασία των Σουηδών που τελικά νίκησαν του Ρώσσους το 1583. Η Σουηδοί κράτησαν την Εσθονία μέχρι την ήττα τους στον Βόρειο Πόλεμο το 1710. Το 1739 η βίβλος μεταφράζεται στην Εσθονική γλώσσα.
Το 1850 αρχίζει η εθνική αφύπνιση των Εσθονών. Το 1862 γράφεται το προφορικό εσθονικό έπος που γίνεται το εθνικό έπος της ώρας. Το 1890 όμως, η Εσθονοί υφίστανται τα αποτελέσματα του τσαρικής πολιτικής εκρωσισμού. Το 1918, μετά την ρωσική κατάρρευση, ο Λένιν παραχώρησε την Εσθονία στους Γερμανούς (Συνθήκη του Μπρεστ – Λιτόφσκ), όμως μετά την κατάρρευση της Γερμανίας η Εσθονία αυτοανακηρύχθηκε ανεξάρτητη δημοκρατία. Το 1921, απέκρουσε τις σοβιετικές προσπάθειες υποταγής της με την βοήθεια του Βρετανικού Στόλου.
Τα εδάφη που έχασε η Ρωσία με την συνθήκη Brest – Litovsk (18 Φεβρουαρίου/3 Μαρτίου 1918). Η Ρωσία έχασε εξήντα εκατομμύρια ανθρώπους και δύο εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα, τα οποία παρέλαβαν οι Κεντρικές Δυνάμεις με μια υπογραφή, ενώ παρεδόθη η Υπερκαυκασία στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Εκμεταλλευόμενοι το σύμφωνο Ρίμπεντροπ-Μολότωφ, οι σοβιετικοί κατάφεραν να αποκτήσουν βάσεις στην Εσθονία το 1939 και υπέγραψαν δεκαετές Σύμφωνο Μη Επιθέσεως, το οποίο παραβίασαν τον Ιούνιο του 1940 μετά την υποταγή των Φινλανδών. Οι Σοβιετικοί κατέλαβαν την χώρα και τον Αύγουστο του 1940 την προσάρτησαν ως Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Εσθονίας. Ο πληθυσμός υπέφερε σκληρά από την σταλινική καταπίεση υφιστάμενος εξορίες και εκτελέσεις.
Κατά την γερμανική επίθεση του 1941, οι Σοβιετικοί στρατολόγησαν βιαίως περίπου 35.000 Εσθονούς αλλά μέχρι τον Ιούλιο του 1941 η χώρα καταλήφθηκε από τους Γερμανούς που δημιούργησαν την Διοίκηση της Οστλάνδης (Östland). Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, δεκάδες χιλιάδες Εσθονοί πολέμησαν στο πλευρό των γερμανικών δυνάμεων. Παρ’ όλα αυτά, ο Κόκκινος Στρατός ανακατέλαβε τη χώρα το φθινόπωρο του 1944 δημιουργώντας ένα κύμα 120.000 Εσθονών προσφύγων.
Το 1945, η Εσθονία προσαρτήθηκε και πάλι στην ΕΣΣΔ αλλά οι Εσθονοί αντιδρούσαν. Από το 1949 διεξήχθη ένας ανηλεής ανταρτοπόλεμος μεταξύ των σοβιετικών δυνάμεων κατοχής και των Εσθονών γνωστών ως «Αδελφότητα του Δάσους» που δρούσαν από βάσεις στα απέραντα εσθονικά δάση. Ο πόλεμος τερματίστηκε στα μέσα της δεκαετίας του 50 με την μαζική απέλαση περισσότερων από 20.000 Εσθονών στη Σιβηρία. Οι Σοβιετικοί μετέφεραν ρωσόφωνους από άλλες περιοχές στην Εσθονία αλλάζοντας την πληθυσμιακή σύνθεση της χώρας. Το ζήτημα της ρωσόφωνης μειονότητας αποτελεί πρόβλημα έως σήμερα.
Το 1991, μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, η Εσθονία ανακήρυξε την ανεξαρτησία της. Το 1992 έγιναν οι πρώτες κοινοβουλευτικές εκλογές και το ίδιο έτος άλλαξε το νόμισμα της Εσθονίας από ρούβλι σε Κορόνα Εσθονίας. Το 1995 υποβλήθηκε αίτηση για να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τον Απρίλιο του 2003 υπογράφηκε στην Αθήνα η συμφωνία ένταξής της. Από τον Μάιο του 2004 η Εσθονία είναι επίσημα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ από 1 Ιανουαρίου 2011 αποτελεί μέρος της Ευρωζώνης. Οι Εσθονοί θεωρούν την Ρωσία απειλή για την ύπαρξή τους και το 2004 έγιναν μέλος του ΝΑΤΟ.
Πηγές
SILLASTE, KYLLIKE. “Conquest and Survival: An Outline of Estonian History.” World Affairs, vol. 157, no. 3, 1995, pp. 119–23.
Mati Laur, Tdnis Lukas, Ain Vliiesalu, Ago Pajur; Tdnu Tannberg HISTORY OF ESTONIA A/S BIT 2002
Nigel Thomas, Toomas Boltowsky Armies of the Baltic Independence Wars Bloomsbury Publishing 201
1η δημοσίευση άρθρου εδώ
Πηγή εικόνας
Στέφανος Σκαρμίντζος, M.A. Military History