Της Αριάδνης Κατσιάμπουλα*
Μαχόμενοι για την Ίβο Τζίμα
Βρισκόμαστε στο έτος 1945, στο πολεμικό θέατρο του Ειρηνικού ωκεανού, εκεί όπου διεξήχθη μία από τις πιο θανατηφόρες μάχες στην ιστορία του β΄ παγκοσμίου πολέμου. Ο λόγος γίνεται για τη μάχη που έλαβε χώρα στο μικρό νησί της Ιαπωνίας Ίβο Τζίμα ή «νησί του θείου», όπως μεταφράζεται, λόγω των θειούχων κοιτασμάτων στο ηφαιστειογενές υπέδαφος του.
Οι Αμερικάνοι, βρισκόμενοι ήδη σε θέση ισχύος, εποφθαλμιούν το στρατηγικής σημασίας νησί, λόγω της μικρής του απόστασης από το Τόκιο, ώστε να χρησιμοποιηθεί ως ανεφοδιαστική βάση για τα βομβαρδιστικά Β-29, για την επικείμενη επίθεση στην ιαπωνική ενδοχώρα. Η πρόταση για υλοποίηση της επίθεσης στην Ίβο Τζίμα, ήρθε από το Ναύαρχο Νίμιτς, ενώ την ίδια στιγμή ο Ντάγκλας ΜακΆρθουρ στόχευε στην κατάληψη του νησιού της σημερινής Ταιβάν.
Αντίστοιχα από την πλευρά των Ιαπώνων, η διατήρηση του νησιού, σηματοδοτούσε την τελευταία γραμμή άμυνας για την προστασία της αυτοκρατορικής γης. Στο νησί υπήρχε αεροπορική βάση, καθώς και σταθμός ραντάρ, πράγμα το οποίο επέτρεπε στους Ιάπωνες να σηκώνουν αεροσκάφη αναχαίτισης μόλις εμφανίζονταν τα αμερικανικά μαχητικά. Και οι δύο πλευρές, λοιπόν, θεωρούν το νησί ζωτικής σημασίας και είναι προετοιμασμένοι να προσπαθήσουν σκληρά, ώστε οι μεν να αποκτήσουν το έλεγχο και οι δε να διατηρήσουν την κατοχή του.
Με δυνάμεις τουλάχιστον 5 φορές περισσότερες από αυτές των Ιαπώνων, οι Αμερικάνοι εξαπολύουν επίθεση ξημερώματα της 19ης Φεβρουαρίου 1945, με απόβαση Αμερικανών πεζοναυτών στο νησί. Είχαν προηγηθεί βομβαρδισμοί για τουλάχιστον δύο μήνες. Ομολογουμένως, η θέση των Αμερικανών ήταν δεινή, καθώς δεν υπήρχαν σημεία κάλυψης στο επίπεδο παραλιακό έδαφος, την ώρα που τα πυρά των Ιαπώνων έπεφτα συνεχώς. Μετά από τέσσερις ημέρες, όμως, οι πολυπληθείς αμερικανικές δυνάμεις κατορθώνουν να αποκόψουν το βουνό Σουριμπάτσι, υψώνοντας εκεί την αμερικάνικη σημαία. Τη στιγμή μάλιστα απαθανάτισε με το φακό του ο φωτογράφος της «Associated Press» Τζο Ρόζεντα, ο οποίος τιμήθηκε με το βραβείο Πούλιτζερ για την εικόνα αυτή που έμεινε στην ιστορία. Αναφέρεται μάλιστα από πηγές της εποχής ότι η σκήνη επαναλήφθηκε αρκετές φορές μέχρι να καταφέρει ο Ροτζέντα να έχει την πιο δυνατή λήψη!
Παρά την απώλεια του όρους οι Ιάπωνες συνέχισαν να ρίχνονται στη μάχη για ακόμη ένα μήνα. Το ηθικό των γηγενών ήταν αρκετά υψηλό και η μόνη τους επιθυμία ήταν να υπερασπιστούν το νησί πάση θυσία. Για τους Ιάπωνες ήταν ζήτημα τιμής να μην υποχωρήσουν, οπότε η νίκη ή ο θάνατος ήταν μονόδρομος. Ο κατά κοινή ομολογία ευφυέστατος στρατηγός Κουριμπαγιάσι, επινόησε ένα αμυντικό σχέδιο, το οποίο περιλάμβανε την κατασκευή ενός περίτεχνου δικτύου από σπηλιές και υπόγειες σήραγγες που οδηγούσαν σε καταφύγια για στρατεύματα, πυρομαχικά και εφόδια. Στόχος του ήταν μέσω ενός ανταρτοπόλεμου να εξαντληθεί ο αντίπαλος και να γλιτώσει η Ίβο Τζίμα. Ενώ το αρχικό πλάνο των Αμερικανών ήταν να ολοκληρωθεί η επιχείρηση σε πέντε ημέρες, η παύση των εχθροπραξιών έγινε στις 26 Μαρτίου 1945, χαρακτηρίζοντας τη μάχη ως μια από τις πιο αιματηρές του β΄ παγκοσμίου πολέμου. Οι Αμερικάνοι κατακτούν την Ίβο Τζίμα!
Σύμφωνα με τους μελετητές πρόκειται ίσως για τη μοναδική μάχη όπου οι απώλειες των συμμαχικών δυνάμεων ήταν πολύ περισσότερες (με πάνω από 5.000 νεκρούς και 20.000 τραυματίες), αναλογικά της υπεροχής τους έναντι των Ιαπώνων. Αυτός είναι και ένας λόγος που εκ των υστέρων αμφισβητήθηκε από πολλούς η αναγκαιότητα μιας τέτοιας επιχείρησης. Οι ανθρώπινες απώλειες της Ιαπωνικής πλευράς ήταν εξίσου σημαντικές (20.703 μαχητές από τους 22.000 έπεσαν στο πεδίο).
Βιβλιογραφία
https://cityportal.gr/i-machi-tis-ivo-tzima-mia-apo-tis-fonikoteres-stigmes-stin-istoria/
https://www.sansimera.gr/articles/215
Πηγή φωτογραφίας
Προτεινόμενες σχετικές ταινίες
– “Letters from Iwo Jima”, 2006, του Clint Eastwood
– “Flags of Our Fathers”, 2006, του Clint Eastwood
Βιογραφικό συντάκτριας
* https://greekhumans.com/2022/01/20/h-ariadnh-katsiampoula-syntaktria-sto-greekhumans/